Toυ Ευάγγελου Ορφανίδη*
Ο όρος ‘burnout’ ή χαρακτηρίζει την κατάσταση στην οποία το άτομο βιώνει εξάντληση προερχόμενη από κλιμακωτή και συνεχόμενη πίεση στον χώρο εργασίας.
Πρόκειται για μια κατάσταση στην οποία το άτομο αποκόπτεται συναισθηματικά και αποστασιοποιείται αισθητά από τα οικεία πρόσωπα. Τα συμπτώματα είναι κοινά με αυτά της κατάθλιψης, όπως είναι η απώλεια ενδιαφέροντος, ψυχική και σωματική εξάντληση με πόνους στα άκρα (σε μερικές περιπτώσεις), απάθεια για το τι συμβαίνει στον περίγυρο, διαταραχές ύπνου, σεξουαλική δυσλειτουργία, διακύμανση της διάθεσης.
Το σύνδρομο αυτό πλήττει κυρίως άτομα ηλικίας 30-40 ετών με μεγαλύτερο ποσοστό τις γυναίκες. Επίσης, τα άτομα αυτά φέρουν κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι η τελειομανία, η ανάγκη για έλεγχο και οι ψηλές απαιτήσεις που έχουν αυτά τα άτομα από τον εαυτό τους. Μπορούμε να πούμε ότι αυτό το σύνδρομο λειτουργεί ως ένας μηχανισμός άμυνας στο άτομο και γίνεται εμφανής ως αλαζονεία, συναισθηματική αποστασιοποίηση και απάθεια.
Τα αίτια του συνδρόμου αυτού είναι:
• Αίσθηση αναποτελεσματικότητας στην επίτευξη εργασιακών στόχων.
• Εξαντλητικά ωράρια εργασίας.
• Απουσία επαγγελματικής καταξίωσης και αναγνώρισης.
• Επαγγελματική ανασφάλεια και αβεβαιότητα.
• Έλλειψη αυτονομίας και ελέγχου.
• Αναξιοκρατικό εργασιακό περιβάλλον.
• Έλλειψη οργάνωσης.
Αντιμετώπιση του συνδρόμου
Η έγκυρη αναγνώριση των συμπτωμάτων του burnout είναι και η βασική προϋπόθεση της θεραπείας. Αν αντιληφθείτε μερικά από τα συμπτώματα σε σας ή σε οικείο σας πρόσωπο θα πρέπει να λάβετε άμεσα κάποια μέτρα, όπως:
• Προσπαθήστε να αφήσετε τις σκέψεις σας για την δουλειά έξω από το σπίτι.
• Ασχοληθείτε με κάτι που θα σας ξεκουράσει και θα σας αποσπάσει την προσοχή μακριά από τη δουλειά, όπως το διάβασμα βιβλίου, ευχάριστες ταινίες, παιχνίδι με τα παιδιά σας, περπάτημα στη φύση.
• Κοιμηθείτε περισσότερες ώρες αν νιώθετε ότι το έχετε ανάγκη, ειδικά τα σαββατοκύριακα.
• Μην παραμελείτε τον εαυτό σας. Αφιερώστε ποιοτικό χρόνο στον εαυτό σας, π.χ. συναντήστε καλούς φίλους, γυμναστείτε, σύντομες αποδράσεις σε θάλασσα και βουνό και γενικά κάντε κάτι που σας ευχαριστεί.
• Εστιάστε στα θετικά της εργασίας σας, όπως επίσης και στα θετικά άτομα στον εργασιακό σας χώρο, δημιουργώντας έτσι συμμαχίες που θα σας δίνουν θετικά κίνητρα .
• Να αναλαμβάνετε τις υποχρεώσεις που σας αναλογούν χωρίς υπερβολές.
• Ζητείστε την επαγγελματική βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας.
*Εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος, DipCH,
Ηλεκτρονική διεύθυνση: angelospsy@gmail.com
