Της Χριστίνας Σορόκου*
Πολλές φορές οι γονείς, οι συγγενείς και οι φίλοι μας λένε «κόψε τα παράπονα, το μουρμουρητό και τα κλάματα. Τα πράγματα δεν είναι και τόσο άσχημα. Να σκέφτεσαι θετικά!». Εμείς τους κοιτάμε με μισό μάτι, τους λέμε να μας αφήσουν στην ησυχία μας, χτυπάμε την πόρτα κλείνοντάς την δυνατά πίσω μας και κεκλεισμένων των θυρών μονολογούμε… «Δεν καταλαβαίνουν; Ο κόσμος μου χάνεται και αυτοί μου παριστάνουν τους φιλόσοφους. Κύριε Ελέησον!».
Οι αρνητικές σκέψεις μας οδηγούν σε λάθος δρόμο
Η αλήθεια είναι πως ο εσωτερικός μας κόσμος αντανακλάται στο πώς καθρεφτίζονται τα πάντα γύρω μας και στο πώς αντιδρούμε στις καταστάσεις που μας περιτριγυρίζουν. Δεν σας έτυχε ποτέ να νιώθετε ωραία και να σας φαίνονται τα πάντα γεμάτα ομορφιά, αγάπη, όλα τόσο φωτεινά και τα πάντα πιθανά; Και τώρα θυμηθείτε και μία φορά που δεν νιώθατε όμορφα… Όλα σας φαίνονταν πως πάνε στραβά, o κόσμος φαινόταν μαύρος και άραχνος και η ζωή σας έμοιαζε να είναι γεμάτη από άλυτα προβλήματα…
Φυσικά, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά, εμείς αρχίζουμε να φταίμε τους γονείς μας, το σχολείο, τους φίλους μας, τη ζωή, την κυβέρνηση, την τύχη μας και το σύμπαν! Φοβόμαστε και τα παρατάμε. Αποφεύγουμε έτσι τις προσπάθειες να αντιμετωπίσουμε «το κακό που μας βρήκε» ασχέτως αν τα αποτελέσματα θα ήταν θετικά.
Πάρτε τον έλεγχο στα χέρια σας
Πρέπει να περπατήσουμε στο άγνωστο και αυτό φυσιολογικά είναι κάτι που φοβίζει. Μαζί με αυτό, φοβόμαστε ότι δεν θα μπορέσουμε να πάρουμε τον έλεγχο των καταστάσεων και ότι θα αποτύχουμε στις προσπάθειες επίλυσης των προβλημάτων μας. Και μιας και φταίνε όλοι οι άλλοι για τα προβλήματά μας, που η ζωή δεν μας χαμογέλασε, εμείς αφήνουμε τον εαυτό μας καταδικασμένο μέσα στη μιζέρια του. Οι αρνητικές αυτές σκέψεις έχουν σαν αποτέλεσμα την αρνητική προδιάθεση και τα αρνητικά για μας αποτελέσματα. Δεν είμαστε στην καλύτερη δυνατή για μας κατάσταση να αντιμετωπίσουμε τις αναποδιές. Αυτό συμβαίνει γιατί οι αρνητικές σκέψεις από μόνες τους δημιουργούν εκνευρισμό, θυμό, θλίψη και επομένως νιώθουμε ότι χάνουμε τον έλεγχο, δυσκολευόμαστε να συγκεντρωθούμε, μας κυριεύει ο φόβος και μας χτυπά κατακούτελα ο πανικός. Όπως καταλάβατε, οι αρνητικές σκέψεις είναι χαμένη ενέργεια γιατί μας βάζουν όλους, ανεξαιρέτως, σε λάθος δρόμο.
Οι σκέψεις καθορίζουν τη ζωή μας
Είναι γεγονός ότι πολλά πράγματα και καταστάσεις δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε. Είναι επίσης γεγονός ότι μπορούμε να κάνουμε κάτι για το πώς θα αντιμετωπίσουμε μελλοντικά ή το πώς αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή τα προβλήματα και τις καταστάσεις αυτές. Όλοι έχουμε τους αρνητικούς και τους θετικούς πυρήνες σκέψης. Ανάλογα με την ψυχική μας κατάσταση χρησιμοποιούμε είτε το ένα, είτε το άλλο. Μπορούμε να βάλουμε εσκεμμένα σε εφαρμογή τη θετική και όχι την αρνητική σκέψη.
Όταν μιλάμε για θετική σκέψη εννοούμε: να επιλέξουμε σκόπιμα ότι θα βλέπουμε την καλή όψη των πραγμάτων, ρεαλιστικά, όχι εξωπραγματικά, να εκφράζουμε αυτά που νιώθουμε και να τα επιδιώκουμε, να συμπαθούμε τον εαυτό μας (πάνω από όλα), να ενδιαφερόμαστε για τους άλλους γύρω μας, να μην θυματοποιούμε τον εαυτό μας με το να σκύβουμε το κεφάλι πάντοτε, αλλά και να μην το παίζουμε νταήδες. Βάζοντας τον εαυτό μας στο πλαίσιο της θετικής σκέψης, από όπου μπορούμε να νιώσουμε καλύτερα για μας και τις δυνατότητές μας, μπορούμε πιο εύκολα και με ηρεμία να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις καταστάσεις και τα προβλήματά μας.
Στο κάτω-κάτω της γραφής, είμαστε ό,τι πιστεύουμε και πάντοτε πράττουμε ανάλογα με αυτά τα πιστεύω. Οι σκέψεις καθοδηγούν τις πράξεις μας, για αυτό και η ποιότητα των σκέψεών μας καθορίζει και την ποιότητα της ζωής μας. Οι θετικές σκέψεις αποφέρουν θετικά αποτελέσματα και μπορούν να μας φέρουν πιο κοντά στην ευτυχία. Όσο πιο κοντά στην ευτυχία νιώθουμε, τόσο πιο πολύ είμαστε σε θέση να κάνουμε και τους γύρω μας ευτυχισμένους.
Τα πράγματα δεν θα βελτιωθούν από μόνα τους
Ελπίζω να μην έχετε καθίσει στον καναπέ σας και να αρχίσατε με όλη σας την καλή διάθεση να φαντάζεστε όλα εκείνα τα καλά και όμορφα πράγματα που θα θέλατε να σας συμβούν! Ουρανοκατέβατα δεν θα έρθουν να σας χτυπήσουν την πόρτα. Σκεφτείτε το αλλιώς: Θα κερδίσετε τα εκατομμύρια του Λόττο αν δεν παίξετε Λόττο; Πρωταρχικό βήμα στο να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας, τον τρόπο που ερμηνεύουμε τη ζωή μας, και έτσι την αντιμετώπισή μας απέναντι σε ανεπιθύμητες καταστάσεις είναι η απόφασή μας να αναλάβουμε τις ευθύνες των πράξεων και των συναισθημάτων μας. Παίρνοντας έτσι τον έλεγχο του πρώτου παράγοντα για αλλαγή, δηλαδή του εαυτού μας, παίρνουμε και περισσότερο τον έλεγχο της ζωής μας.
Τα κλειδιά της επιτυχίας
Όταν τα πράγματα δεν μας πάνε πρίμα, δεν τα παρατάμε! Αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Αυτά που μπορούμε να αλλάξουμε είναι εκείνα που εμείς, σαν άτομα, φέρουμε την ευθύνη και έτσι τον έλεγχο για αλλαγή, είτε αυτά είναι η άσχημη κατάληξη των καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε, είτε είναι οι αντιδράσεις προς τις δυσάρεστες για μας καταστάσεις. Με ηρεμία (όταν πια έχουμε ξεπεράσει το σοκ από την κατάσταση που αντιμετωπίζουμε) εξετάζουμε και αξιολογούμε την κατάσταση και το πώς νιώθουμε για τον εαυτό μας και τους άλλους, τους οποίους αφορά η τρέχουσα κατάσταση (έμμεσα και άμεσα). Αποφασίζουμε τι θέλουμε να αλλάξουμε και πώς και φυσικά σε ποιο βαθμό μπορούμε να βελτιώσουμε την κατάσταση ή το πρόβλημα που μας ταλαιπωρεί.
Δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε, γιατί έχουμε αυτογνωσία και γνώση για τα όριά μας. Ακολούθως βάζουμε τις προτεραιότητές μας για να μπορέσουμε να πάρουμε ένα-ένα τα κομματάκια του παζλ και να τα αντιμετωπίσουμε μεθοδικά και προσεχτικά. Ταξινομώντας τις προτεραιότητές μας, θέτουμε και ρεαλιστικούς στόχους. Το δεν μπορώ και το δεν ξέρω διαγράφονται. Ναι έχουμε τα όριά μας και χρειάζεται να τα γνωρίζουμε, αλλά όχι και να τα χρησιμοποιούμε σαν δικαιολογίες για αποφυγή της αντιμετώπισης καταστάσεων. Δεν αποφεύγουμε έτσι τις προσπάθειες να αντιμετωπίσουμε «το κακό που μας βρήκε». Ξεκινούμε έτσι να περπατήσουμε το μέχρι τώρα άγνωστο. Όμως τώρα πια δεν είναι άγνωστο γιατί έχουμε κατεύθυνση και προορισμό.
Μαζί με αυτά δεν φοβόμαστε ότι δεν θα μπορέσουμε να πάρουμε τον έλεγχο των καταστάσεων γιατί τον έχουμε ήδη πάρει, και είμαστε στην καλύτερη δυνατή για μας κατάσταση να αντιμετωπίσουμε τις αναποδιές. Η αυτοπεποίθησή μας και η πίστη στον εαυτό μας ανοίγουν το δρόμο για τη λύση των προβλημάτων μας και για την πραγματοποίηση των στόχων μας. Αυτό εξακριβώνεται σε όλους τους τομείς της ζωής μας.
Όταν έχουμε την επιθυμία και τα όνειρα και βάλουμε σε εφαρμογή τη θετική σκέψη, μπορούμε να έχουμε και τη δύναμη, αλλά και την αυτοπεποίθηση να εργαστούμε για αυτά και να τα πραγματοποιήσουμε. Αυτό ίσως να μην είναι εύκολο σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά μετά από κάποιο σύντομο χρονικό διάστημα η προσέγγιση ανεπιθύμητων καταστάσεων γίνεται πιο εύκολη. «θεούς» για γονείς, αλλά ανθρώπους!
*Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος και Ανθρωποκεντρική Ψυχοθεραπεύτρια, ΜΑ Practitioner στις Διατροφικές Διαταραχές, Cert. Solution Focused Therapy
Κέντρο Ψυχοθεραπείας και Ψυχομετρικής
Ηλεκτρονική διεύθυνση: cofpsychotherapynpsychometrics@gmail.com,
Τηλέφωνα: 22 458750, 99 532393
Youtube channel: https://www.youtube.com/channel/UC1qljZvQMTbiQalMdmfd-HA
https://www.facebook.com/CenterOfPsychotherapyAndPsychometrics
cy.linkedin.com/pub/christina-fsorokou/46/a90/532/
http://www.cyprus-online.org/Nicosia/Psychologists/Nicosia_Psychologists.php
http://www.cyprus-online.org/Psychologists
